คนเราเข้ากันได้ด้วยธาตุ

กาพย์ฉบัง

๐ องค์พระชินวรเลอศรี ..... ทรงพจน์พาที

ตรัสไว้คติธรรมจำแลง

๐ อันเพศมนุษย์สุดสำแดง ..... ดังหนึ่งจัดแจง

เป็นหมู่เป็นหมวดกวดขัน

๐ เข้าด้วยตามธาตุแลธรรม์ ..... อริยทรัพย์นับพลัน

ปัญญาศีลสรรพ์อันมี

๐ ตามจริตแห่งจิตจรลี ...............คนชั่วคนดี

ธาตุแลสรรค์สมัครพรรคจาร

๐ หากเลือกเกลือกกลั้วชนพาล ... ด้วยจิตจอมมาร

ก็เข้าอาธรรม์นั้นผอง

๐ ดุจวารีไหลระนอง .................. ผสมนมปอง

เข้ากันได้ดีฉันใด

๐ ถึงน้ำมันชลาอาศัย ................. มิเข้าเนาใน

ด้วยธาตุพิกลป่นหลาย

๐ ฉันนั้นแลมนุษย์เลอลาย ............แบ่งแล้วแพรวพราย

ด้วยธาตุแห่งจิตนั่นแล

๐ ไยจักเป็นเรื่องเชือนแช ............... ธรรมชาติแท้แฮ

คัดสรรมนุษย์ทั้งผอง ฯ

ธรรมชาติประกาศเรื่อง

อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑

๐ เรไรก็ใกล้ค่ำ ….. ทินะย่ำนิยมยาม

ยอแสงสุรีย์ตาม......ทิศะตกรวีหาย

๐ บงฟ้าพระอาทิตย์...ขณะชิดพสุนธร์ทราย

เมฆดารดาษกราย.....กระแหนะปิดสุรีย์ดวง

๐ ครึ้มครึ้มนภางค์มาศ..จะประกาศมิลับลวง

ว่าพายุใหญ่ปวง........แหละมินานสะพรั่งพรู

๐ เตร้งเตร้งซะซ่าซ่า...เซาะเซาะกว่ากะอุตตู-

อันวายุลมกรู.............สมดุล ณ ความดัน

๐ แผ่นดินสิยิ่งใหญ่.....มหิไกลเลาะไร่ครัน

ชื่นชุ่มชอุ่มพลัน..........กระแสะฝนละหลั่งลง

๐ ทุกหย่อมละหย่อมพลาง...และระหว่างสถานตรง-

ไร่ข้าวสิบรรยง..........ดุจะทองลออทา

๐ พฤกษ์พุ่มกระทุ่มบุษ-..ปกดุจจะเทพา

เวิ้งวาดสะอาดตา.........วยุพัดสะบัดปลาย

๐ ทอดทัศนามอง.........อุระล่องสกนธ์กาย

ตรองตรึกยุบลหมาย.....ระบุความก็โดยนัย

๐ อันธรรมชาติพฤก-....ษะก็ลึกเลาะโขดไศ-

ลาแลงกำแพงไพร........พิศดูสิเย็นตา

๐ ด้วยธรรมชาติสร้าง....ตละอย่างและอย่างมา

เกิดนำเพราะธรรมพา.….เฉพาะดับก็นิจจัง

๐ เทียบชีวะคนเมือง......จะประเทืองอร่ามดัง

แสงสีฉวีวัง..................รัชดาประกฤติผล

๐ ก่อเกิดกิเลสโภค........ทุระโรคเพราะเลอยล

เพียบกามคุณดล...........ธนะทรัพย์ประจาคเสีย

๐ ดุจวัญจนาภาพ..........จะกระหนาบและย่ำเยีย

ลวงชนสินัวเนีย.............กละจมนิเวศน์บงก์

๐ โลกาประดาพิษ..........วิปริตและเสื่อมลง

โดยทุนนิยมสรง..............มัสยาเลาะล่าจร

๐ กายเล็กกระจิดริด........แหละก็สิทธิ์มโหทร

เงื้อง่ำขย้ำบร.................ชิวะหายมลายพลัน

๐ ห่วงโซ่กระยาหาร.........ระบุจารสินานวัน

กฎธรรมชาติครัน............จิระนานลุล้านปี

๐ เป็นธรรมดาโลก..........ผิวิโยคเพราะราคี

ย่อมต้องคระลองมี...…....กวะแสงสิคู่กัน

๐ เราเนยยะชนผอง.........สิจะต้องแสวงธรรม์

ฝึกภาวนาสรร-...............พะสมาธิปัญญา

๐ เพื่อสรรคสร้างจิต........กฤติทิฎฐิสัมมา

ตามอรรถะมรรคา...........สุวิสุทธพุทโธ

๐ อันจักประหารเภท.......ละกิเลสะพาโล

ถึงซึ่งวิมุตติ์โส-..............มนะมั่นนิรันดร์กาล ฯ

หมายเหตุ

พสุนธร - แผ่นดิน
บง - ดู
ดารดาษ - มาก
บรรยง - ทำให้งาม ทำให้ดี
ไศล - หิน
ชีวะ - ความเป็นอยู่
รัชดา - เงิน
ประกฤติ - บ่อเกิด
โภค - ทรัพย์
กามคุณ - คำ ๆ นี้เป็นคำวัด แปลว่า สิ่งที่น่าปรารถนา มีอยู่ 5 อย่าง ตามประสาทสัมผัสของคนเรา เช่น รูป เสียง กลิ่น รส และโผฎฐัพพะที่น่าชื่นใจ
บร - ศัตรู
ประจาค - หนี
เยีย - ทำให้
วัญจนาภาพ - สมาสระหว่าง วัญจน (หลอกลวง) + ภาพ แปลว่าภาพลวงตา

บงก์ - โคลนตม  มัสยา -ปลา
มโหทร - ท้องโต ในที่นี้หมายเอาปลาใหญ่ (เข้าทำนองปลาใหญ่กินปลาเล็ก)
กฤติ - ทำให้
วิมุตติ - ความหลุดพ้น